PROBİYOTİKLER

Probiyotik Nedir?
Derya deniz bir konu bu probiyotikler. Hepinizin aşina olduğu, yoğurtla doğrudan ilişkilendirdiğiAma
evdeki eczacınız size yine bilgileri en kapsül şekliyle verecek
Probiyotikler, sindirim sistemi ve deri başta olmak üzere çeşitli vücut sistemlerinin dengeli biçimde
çalışmasına yardımcı olan yararlı bakteri ve mayalardır. Vücudumuzda varolan
mikrobiyota/mikrobiyom adı verilen sistemde birçok canlı organizma (bakteriler, mantarlar, virüsler,
protoza, vb.) bulunur ve her bireyin vücut mikrobiyomu farklıdır. Bu mikrobiyom içerisinde yer alan
yararlı bakteriler; insan vücudunda sağlığa katkıda bulunan, iç organlarda yaşamına devam eden
mikroorganizmalardır. Vücudumuzda herhangi bir sebepten dolayı sayıları azaldığında takviyelerle
desteklenmeleri gerekir ki vücudumuz normal fonksiyonlarına sağlıklı bir şekilde devam edebilsin.
Bağırsak mikrobiyotasının dengesi oldukça hassastır. Stres, yetersiz uyku, kötü beslenme(özellikle
şeker, karbonhidrat ağırlıklı beslenme), antibiyotik kullanımı gibi pek çok etken bu dengenin
bozulmasına sebep olabilir. Bu denge bozulduğunda alerjiler, hormon dengesindeki ve bağışıklık
sistemindeki bozukluklar, cilt problemleri ve sindirim sistemi problemleri görülür ama insanlar
genelde bağırsak problemlerini sadece probiyotiklerle ilişkilendirir.
Probiyotiklerin bulunduğu besinler: fermente süt ürünleri(yoğurt, kefir, peynir, kımız…), ekşi mayalı
ekmek, turşu(sirkesiz kurulan), boza, şalgam, kombucha(kombu çayı), kimchi(kore turşusu)…
Yalnız market yoğurtlarından yeterli probiyotik aldığınızı sakın düşünmeyin çünkü içine koydukları
bozulma önleyici maddeler ne yazık ki probiyotikleri de öldürüyor. Yok denecek kadar az bir miktarda
probiyotik alıyorsunuz. Ev yapımı tam yağlı yoğurt probiyotik bakteriler içerir. Ama bunların üst
sindirim sisteminden, bağırsaklara gelemeden, önemli bir kısmının yitip gittiğini de akılda
bulundurmak lazım…
Probiyotik takviyelerde kullanılan başlıca bakteriler Bifidobacterium, Lactobacillus, Streptococcus
türevleridir. Saccharomyces boulardii ise probiyotik özelliği kanıtlanmış tek mayadır.

Peki Prebiyotik Nedir?
Prebiyotik, üst gastrointestinal sistemde sindirime uğramadan kalın bağırsağa ulaşan ve oradaki
faydalı bakterilerin çoğalmasını, aktivitesini uyaran besin maddelerine denir. Yani prObiyotikten
farklıdır, karıştırmayınız Daha güçlü prObiyotikler için prEbiyotik şart, çünkü probiyotik
prebiyotikten beslenecek güçlenecek.
Prebiyotikler; anne sütü, inulin, lifli meyve sebzelerin çoğu, galakto-oligosakkaritler (GOS) ve frukto-
oligosakkaritler (FOS) sayılabilir. Terimsel konuşma bize derseniz de peki domates, muz, etli
meyvelerin çoğu, yer elması, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, yulaf, arpa, sarımsak, soğan,
pırasa, enginar, arpa kepeği/tahıllar, buğday kepeği,ceviz, badem, fındık, keten tohumu, kakao,
kuşkonmaz güzel prebiyotik kaynaklardır.

Bir de Sinbiyotik Nedir?
Probiyotik ve prebiyotikleri birarada bulunduran besinlere takviyelere denir. Sağlıklı beslenemeyen
oldukça kalabalık bir kesim için ideal bir kombinasyondur.

Probiyotiklerin Faydaları Nelerdir?
→ Sindirim sisteminin düzgün çalışmasını sağlar.
→ Patojen(hastalık yapıcı) bakterilerin çoğalmalarına(antimikrobiyal etki) ve bağırsak epiteline
yapışmalarına engel olur.
→ Hazımsızlığa oldukça iyi gelir.
→ Bağırsak pH’sını düşürerek bu ortamda mineral, özellikle de kalsiyum emilimini arttırır. Bu da
osteoporoz riskini azaltır.
→ B1, B2, B6 ve K vitaminlerini üretimine yardımcı olur.
→ Alerjik semptomların düzelmesini sağlar. Kronik egzaması olanların düzenli probiyotik alımları
egzamayı oldukça azaltır.
→ Alerjik rinit semptomlarının azalmasını sağlar.
→ İrritabl bağırsak sendromu (IBS) semptomlarında iyileşme sağlar.
→ Bağışıklığı güçlendirir.
→ Antioksidan özelliktedirler.
→ Ağız içi sağlığına olumlu yönde katkısı vardır.
→ Laktoz intoleransı olanlarda semptomları iyileştirir.
→ Hem ishal hem kabıza iyi gelir.
→ Vajinal florada laktobasillerin azaldığı durumda meydana gelen enfeksiyonlara karşı koruma,
azalma sağlar.
→ Hamile kadınların gebelikleri süresince ve emzirme periyodunda probiyotik almaya devam
ederlerse çocuklarında atopik egzama riski %50 azalmaktadır. Ayrıca preeklampsi ve gebelik
şekerini azalttığına yönelik çalışmalar da vardır.
→ Transplantasyon ve karın ameliyatlarından sonra görülen enfeksiyon riskini azaltır.

Probiyotik Seçiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
→ Probiyotikler olduğu gibi alındığında mide asidiyle yok olup gider, o nedenle tercihiniz farklı
probiyotiklerden oluşan ve çift kaplı, enterik kaplı olanlardan yana olabilir. Bu sayede bir
kısmı ince bağırsaklarda dağılırken diğer kısmı kalın bağırsaklarda dağılarak vücudumuza
maksimum faydayı sağlar.
→ İyi üretim uygulamalarına (GMP) uygun yüksek kalitede üretim yapılmalıdır.
→ Şikayetinize göre organizma seçmek lazım. Misal ishal için “Lactobacillus casei” yada
“Lactobacillus rhamnosus” tercih edilebilir. Bu iki bakteri, özellikle antibiyotik ve seyahat
ishalinde oldukça etkilidir. İrritabl bağırsak sendromu için “Lactobacillus plantarum” veya
“Saccharomyces boulardii” . Bağışıklık sistemini güçlendirmek “Bifidobacterium bifidum” ve
“Bifidobacterium lactis” . Laktoz intoleransı için “Lactobacillus bulgaricus” ve “Lactobacillus
acidophilus” kullanılabilir.
→ Hergün minimum 10⁸ CFU/gün alınması ve etkisinin devamı için düzenli tüketilmesi gerekir.
Özellikle antibiyotik tedavilerinden sonra(kimisi antibiyotikten etkilenir, her probiyotik

antibiyotikle birlikte kullanılamıyor buna dikkat) bağırsak florası bozulduğu için mutlaka
kullanılması gerekir. Böylece vücudumuz enfeksiyondan kurtulurken sindirim sistemimizi de
bozmamış oluruz.
→ Bazı probiyotik takviyelerinin buzdolabında saklanması gerekirken, özel saklama koşullarına
gerek duymayan probiyotik takviyeleri seyahat veya tatil sırasında rahatlıkla kullanılabilir.
Çocuklarınız için özellikle bunları tercih edebilirsiniz. Her tatilde bize mutlaka bi lazım olur
mesela yanımda hep taşırım o yüzden oğlum için.
→ Son kullanma tarihi çok mühim. Çünkü ondan sonra gittikçe etkinliği kaybolacak.
→ Tabiki patojen içermemelidir.