ÇİNKO
Çinko, en önemli minerallerimizden biridir. Vücudumuzda üretilmez ama hücrelerimizde demirden sonra en çok bulunan 2. elementtir. Depolanmadığı için de dışardan mutlaka almamız gerekir. Periyodik cetvelde element sembolü Zn, hani olur da bulmacada filan çıkarsa
Çinkonun Faydaları Nelerdir?
- Yaraların hızlı iyileşmesini sağlar.
- Vücutta yaklaşık 100 enzimin çalışmasında yardımcıdır.
- Kaslarda enerji üretiminde rol oynar.
- Saç, tırnak, cilt sağlığına katkıda bulunur.
- Protein sentezinde görev alır.
- Bağışıklık sistemini destekler.
- İyi bir antioksidandır. Oksidatif stresi azaltır.
- Kardiyovasküler sağlık için elzemdir.
- Testosteron üretimi için önemlidir.
- Göz sağlığı için gereklidir.
- Kronik yorgunluğu azaltmaya yardımcıdır.
- Anoreksi tedavisinde takviye olarak kullanılır.
- Kalsiyum ve magnezyumla birlikte kullanıldığında kemik mineral yoğunluğunu arttırır.
- C vitaminiyle birlikte kullanıldığında sinerjik etki göstererek(birbirlerinn etkinliğini arttırma) bağışıklık sistemine kombo etki yaparlar Soğuk algınlığında bu ikilinin belirtileri azaltmaya yardımcı olduğu görülmüştür.
Çinko Eksikliğinde Vücutta Neler Görülür?
- İyileşmeyen yaralar
- Kronik ishal
- Tat koku kaybı
- İştahsızlık
- Gece görüşte zayıflama
- Deri döküntüleri, saç dökülmesi
- Yorgunluk
- Gelişim çağında boy kısalığı (genetik veya hormonal olmayan)
- Bağışıklık sisteminde zayıflama
Diyetinde yüksek miktarda tahılla beslenenler, sindirim sistemi emilim rahatsızlıkları olanlar, vejetaryen/veganlar, anoreksi hastaları, hamileler/emzirenler, herhangi bir hastalık nedeniyle damar içi beslenmeye maruz kalanlar, inflamatuar bağırsak hastalığı’na (IBS) sahip olanlar, büyüme hızı düşük ve iştahsız çocuklar, bağırsak bypass geçirenler, kistik fibrozlar ve yüksek alkol kullananlarda da çinko eksikliği olabilir.
Günlük Çinko İhtiyacı ve Karşılanması
0 ila 6 ay arası çocuklar: Günde 2 mg
7 ila 12 ay arası çocuklar: Günde 3 mg
1 ila 3 yaş arası çocuklar: Günde 3 mg
4 ila 8 yaş arası çocuklar: Günde 5 mg
9 ila 13 yaş arası çocuklar: Günde 8 mg
14 ila 18 yaş arası erkek çocuklar: Günde 11 mg
14 ila 18 yaş arası kız çocuklar: Günde 9 mg
19 yaş üstü erkekler: Günde 11 mg
19 yaş üstü kadınlar: Günde 8 mg
Hamile kadınlar: Günde 11 mg
Emziren kadınlar: Günde 12 mg
En çok bulunduğu besinler : Midye, dana eti, yengeç, ıstakoz, fasülye, tavuk, kabak çekirdeği, yoğurt, kaju, bezelye, yulaf, az yağlı veya yağsız süt…
Ülkemizde ne yazık ki genelde çinkodan fakir diyetle besleniyoruz. Listeye bakınca anlamak hiç de zor değil. Dolaysıyla takviye çoğumuza gerekli gibi.
Takviyelerde farklı formlarda görebilirsiniz. Çinko asetat, çinko glukonat, çinko sitrat, çinko sülfat, çinko pikolinat gibi. Tercih edilen ürünü kullanım önerisine uygun olarak 3-6 aylık kürler halinde kullanabilirsiniz(Şikayetleriniz bitene kadar). Genetik bir rahatsızlığınız varsa doktorunuz bilgisi dahilinde düzenli kullanmanız veya kürleri tekrarlamanız önerilir.
Fazla Çinko Göz Çıkartır Mı?
Fazla tüketildiğinde demir ve bakır gibi minerallerin emilimini baskılayabilir. Bulantı, kusmaya sebep olabilir. Tolere edilebilen en yüksek günlük kullanımı 40 mg’dır.
Her şeyin azı karar çoğu zarar. O yüzden günlük gereksinim kadar, doktorunuzun/eczacınızın önerisiyle gerektiği kadar almak kafidir.